Rijdende auto's
Op een miniatuurwereld horen ook auto’s, liefst ook rijdend. Er zijn inmiddels meerdere fabrikanten die hiervoor oplossingen leveren.
In de meeste gevallen is de snelheidsregeling daarbij beperkt tot twee snelheden, rijden en stilstaan, waardoor auto's met zo'n 70 km/u de hoek om scheuren en zo stoppen dat de passagiers uit hun stoelen worden gelanceerd. Normale verlichting, zoals koplampen, achterlichten remlichten en richtingaanwijzers ontbreken in de meeste gevallen.
Dinamo/MCC is een methode om modelauto’s qua snelheid en verlichting zeer natuurgetrouw te kunnen besturen. Met Dinamo/MCC wordt elke auto voorzien van een adresseerbare decoder. De decoder stuurt de motor, lichten en overige functies van de auto aan. De auto’s staan onder volledige controle van een computer (PC). De PC ontvangt positiemeldingen en stuurt aan de hand daarvan de auto’s aan.
Dinamo/MCC kan gebruikt worden om reeds bestaande/rijdende voertuigen om te bouwen naar een natuurgetrouwe, digitale versie, of om voertuigen met losse onderdelen rijdend te maken en te voorzien van geavanceerde besturing.
Werking
Het “sturen” van de auto (dus het bepalen van de richting) gebeurt met een geleidedraad in het wegdek die door een magneetje in de stuurinrichting van de auto wordt gevolgd. De geleidedraad kan bestaan uit staaldraad of magneetstrip. In beide gevallen is de geleidedraad onzichtbaar, verborgen onder het oppervlak van de weg.
Aangezien auto's zijn voorzien van (rubber) banden is er geen elektrisch contact tussen de auto en de weg. Dit heeft twee consequenties. Enerzijds betekent dit dat de auto zijn eigen brandstof moet meenemen. Ze zijn daarom voorzien van accu's. Anderzijds is er geen manier om opdrachten van de computer via een geleidende verbinding naar de auto's te sturen. De communicatie moet dus draadloos.
Het wegdek wordt uitgerust met een zendsysteem. Dat zendsysteem ligt net als de geleidedraad onder het oppervlak van het wegdek en is daardoor volledig onzichtbaar. Het zendsysteem is zeer simpel en goedkoop zelf te maken: het bestaat uit slechts twee koperdraden die in het wegdek gefreesd worden of, als de weg dun genoeg is, onder de weg kunnen worden gelegd.
De decoder is uitgerust met een ontvanger die de signalen uit het wegdek opvangt en verwerkt. MCC werkt dus NIET met infrarood en is daarom ook ongevoelig voor infrarood stoorsignalen, lichtinvloeden of blokkades van de zichtlijn.
De weg wordt ook uitgerust met positiesensoren. Dat zijn in principe reed-contacten die, bij een juiste plaatsing, door de standaard stuurmagneet worden geactiveerd. Aan de hand van deze meldingen kan de PC elke auto traceren en nauwkeurig besturen.
De auto's
Voor de digitale besturing zijn in de auto slechts twee extra componenten nodig: de MCC decoder en een ontvangstspoeltje. De decoder verzorgt alles wat de auto benodigt om digitaal te kunnen rijden. Op dit moment heb je de keuze uit twee decoders. Beide zijn van inmiddels de derde generatie, waardoor de functionaliteit zeer compleet is. Aangezien de decoder softwarematig aanpasbaar is, zijn de modellen geschikt voor alle denkbare voertuigen. De afmetingen van de kleinste decoder zijn zodanig dat hij zelfs in een H0 personenauto past en zeer goed toepasbaar is in schaal N.
De centrale
Behalve de decoders in de auto's heb je nog iets nodig om de signalen te kunnen genereren die door het wegdek moeten worden uitgezonden naar de auto's, om de positiemeldingen te kunnen inlezen die de verplaatsingen van de auto's registreren en om verkeerslichten en "wissels" te kunnen aansturen. Hiervoor zijn ruwweg twee mogelijkheden.
De eerste mogelijkheid is primair bedoeld voor "de miniatuurwereld thuis". De UCCI controller zorgt voor communicatie met de PC, aansturing van de zendlussen in het wegdek, het inlezen van reed-contacten en het aansturen van OC32 controllers. Met de OC32 controllers kunnen ‘wissels’, verkeerslichten en diverse andere zaken worden aangestuurd. De capaciteit van één UCCI is voldoende voor een middelgrote modelbaan. Je kunt hiermee circa 40 meter weglengte en maximaal 64 auto's (gelijktijdig) aansturen. Deze opzet ziet er dan als volgt uit:
De tweede mogelijkheid is het opnemen van UCCI in een Dinamo of Dinamo P&P systeem. Dat kan tot maximaal 16 stuks per systeem. In dat geval kun je tot zo'n 650 meter weglengte aansturen. Deze oplossing is dus bedoeld wanneer de eerstgenoemde mogelijkheid te beperkt is of wordt voor de omvang van het stratenplan of als je met één systeem zowel treinen als auto's wilt kunnen besturen. Voor de goede orde: als je dit laatste wilt (treinen en auto's besturen met één Dinamo systeem) dien je er wel op te letten dat ook je software dat ook ondersteunt.
Software
De Dinamo 3.1 specificatie is openbaar en door iedereen die dat wil te gebruiken om software te ontwikkelen om het Dinamo/MCC systeem aan te sturen. Als UCCI wordt gebruikt als centrale controller "spreekt" deze gewoon het Dinamo 3.1 protocol met een beperkte functionaliteit.
De programma's iTrain, Koploper en Rocrail bieden ondersteuning voor Dinamo en zijn ook in staat de MCC functie aan te sturen.
Rocrail is een open-source gebaseerd besturingssysteem voor modelspoorbanen. Het werkt met vele digitale systemen, is beschikbaar in diverse talen en het is binnen zekere grenzen OS onafhankelijk (het draait o.a. op Windows en Linux).
Koploper is een gratis programma voor de besturing van modelspoorbanen met een ogenschijnlijk oneindig aantal mogelijkheden. Koploper is beschikbaar in de Nederlandse taal en draait onder het Windows besturingssysteem.
iTrain is een betaald product. Er bestaan licenties voor de besturing van alleen treinen, alleen auto's en de combinatie van treinen en auto's. De auto-besturing van iTrain heet iCar. iCar werkt bij de besturing van auto's fundamenteel anders dan de bovengenoemde twee programma's. iCar maakt namelijk geen gebruik van een bloksysteem, maar stuurt de auto's op basis van hun onderlinge afstand en snelheid. iTrain/iCar zijn beschikbaar voor Windows, Mac en Linux en in zeer veel verschillende talen
Beginnen met Dinamo/MCC
Ben je enthousiast geworden door het bovenstaande, dan is uiteraard de vraag wat je nodig hebt om te beginnen met Dinamo/MCC. De basis wordt gevormd door auto's die gestuurd worden via een geleidedraad in de weg en een stratenplan om ze op te kunnen laten rijden. Als je meer wilt weten over het maken van een weg en eventueel het zelf bouwen van dergelijke auto's dan is wellicht de website 1op87 een goede start.
Daarnaast heb je nodig:
- Een UCCI controller en een stabiele netvoeding van 12V/2A;
- Per auto een MCC decoder met ontvangstspoel;
- LED's met bijbehorende serieweerstanden voor in de auto's;
- Reed-contacten voor de positiemelding;
- Een hand vol 1n4148 diodes of een aantal SWDEC aansluitprintjes voor de aansluiting van reed-contacten op UCCI;
- Koperdraad, wat connectoren, bandkabel en bevestigingsmaterialen;
- Een beetje lef en een behoorlijke hoeveelheid vrije tijd: Houd er rekening mee dat je je (al dan niet zojuist) aangeschafte analoge voertuigen moet uitrusten met een decoder, ontvanger en, voor een leuk effect, met koplampen, achterlichten en knipperlichten. Dat betekent meestal een vrij grondige verbouwing en dus (hoogstwaarschijnlijk) geen ‘garantie’ meer. Vooral het netjes inbouwen van (smd) LEDjes in de auto’s is een preciesiewerkje waar flink wat tijd in gaat zitten;
- Een PC met seriële of USB interface en Windows of Linux.
Optioneel:
- 1 of meerdere OC32 modules voor verkeerslichten en wissels;
- Eventueel een extra voeding voor de wissels en accessoires.
Om de onderdelen aan te schaffen voor Dinamo/MCC kun je terecht bij een van onze partners MCC-ModelCarParts, PiCommIT of in het Verenigd Koninkrijk DCC Trainautomation. Naast de losse Dinamo/MCC componenten bieden zij ook startsets en aanvullende materialen aan.
Auto's kant-en-klaar gedigitaliseerd kopen
Het zelf digitaliseren of zelfs het geheel zelf bouwen van auto's is uiteraard leuk en uitdagend. Voor degenen met koudwatervrees of minder vrije tijd biedt o.a. MCC-ModelCarParts een assortiment reeds gedigitaliseerde voertuigen. Je kunt zelfs een voertuig volledig naar wens laten bouwen en aanvullende onderdelen aanschaffen, zoals
- Onderdelen om zelf je auto's te bouwen
- Onderdelen voor het maken van de weg, zoals magneetband, reed-contacten, en wissels
- Voedingen en andere elektronica
Documentatie
Documentatie van MCC en UCCI vind je op de downloadpagina.
Informatie t.a.v. het ombouwen van auto's en het bouwen van een stratenplan kun je o.a. vinden op 1op87
Dinamo/MCC "live"
Als je Dinamo/MCC live in werking wilt zien, let dan op de evenementen waar we regelmatig te zien zijn, zoals de HCCm! bijeenkomsten en beurzen. De aankondigingen daarvan vind je op de nieuwspagina en startpagina.
Verder is wellicht het volgende interessant:
- Dinamo/MCC wordt gebruikt door Miniworld Rotterdam onder de naam “Roadz”. Je kunt daar 5 dagen per week terecht (in vakanties zelfs 7 dagen per week)! Het wordt daar aangestuurd door het programma Koploper van PaHaSoft.